.jpg)
محققان مسائل جنسی معتقدند كه تاثیر پدر بر رفتار جنسی كودك بیش از تاثیر مادر است، البته در اینجا جنسیت معنایی فراتر از سكس دارد. این مساله نه‌تنها شامل خصوصیات جسمی و تغییرات كودك در حال رشد است، بلكه احساسات و رفتارهای مرتبط با این خصوصیات فیزیكی را هم شامل می‌شود.
كیفیت رفتار پدرانه با یك فرزند پسر مهم‌ترین عاملی است كه دید وی را از مذكر بودن خویش شكل می‌دهد. در اینجا منظور از مذكر بودن خشونت، سلطه‌طلبی، جسارت، ناآرامی و پرسروصدا بودن نیست بلكه مذكر بودن به معنای قاطعیت، مثبت بودن، مسوولیت‌پذیری، منطقی بودن و توانایی ایجاد تغییر در موقعیت‌های سخت است كه این توانایی‌های اساسی فقط بر پایه تربیت صحیح، محبت و توانایی عشق ورزیدن استوار است. پدری كه با وجود ویژگی‌های مردانه بسیار محبت، تشویق یا تربیتی از خود نشان نمی‌دهد ممكن است رفتار غیرمردانه‌ای در پسرش ایجاد كند. همچنین تحقیقات نشان می‌دهد كه پدران ممكن است بیش از مادران در رشد هویت جنسی سالم دختران نقش داشته باشند.
آنان آگاهانه یا ناآگاهانه رشد جنسی دختر خود را تقویت می‌كنند اگرچه ممكن است خودشان (پدران) از میزان تاثیری كه بر تربیت زنانه دخترانشان می‌گذارند، آگاه نباشند. یك پدر پرورش‌دهنده می‌تواند تاثیر بسیار مهمی بر رشد زنانگی دختر خود داشته باشد به عنوان مثال دخترانی كه در خانه‌هایی رشد كرده‌اند كه مادر مسلط و پدر منفعل بوده، در تصمیم‌گیری‌ها شركت و نقش تربیتی به عهده نداشته است، در آینده با مردان دچار مشكل می‌شوند.
با انجام كارهای سنتی به اصطلاح زنانه (مانند غذا دادن به كودك) است كه مردان به عنوان عضوی منسجم و ضروری برای خانواده به شمار می‌آیند. پدرها باید به این مهم توجه داشته باشند كه زندگی خانوادگی فقط برآورده كردن نیازهای مادی خانواده نیست، بلكه حضور هر روز و برآورده ساختن نیازهای عاطفی و جسمانی به طور همزمان در تربیت فرزند نقش بسزایی دارد. درحالی‌كه كودكان بزرگ می‌شوند و در فعالیت‌های بیشتری در خارج از خانه شركت می‌كنند، شاید برای پدرها دشوار شود كه فرصتی را بیابند تا با فرزندانشان تنها باشند، به پدران توصیه می‌شود به گونه‌ای برنامه‌ریزی كنند كه بتوانند با فرزند خود اوقاتی را به تنهایی بگذرانند.
شاید این فرصت هفته‌ای یك‌بار به دست بیاید، یا همان مدت زمانی باشد كه شما فرزندتان را با خود به كلاس می‌برید. به هر حال گفتگویی دونفره با فرزند در هر سنی بسیار با ارزش است.ضرب‌المثلی می‌گوید: «برای بزرگ كردن یك بچه به یك قوم نیاز است.» پس بكوشید با آدم‌هایی كه در زندگی روزانه فرزندتان نقش دارند، آشنا شوید از جمله دوستان و والدین دوستان او. در خانه‌‌تان را روی همكلاسی‌های فرزندتان بگشایید، داوطلب رساندن فرزندتان به مهمانی‌ها و زمین ورزش آنان شوید. به علاقه‌مندی‌ها و نگرانی‌هایشان گوش كنید و با آنها هماهنگ شوید. سرانجام این‌كه درك كنید هر زمان در كنار خانواده‌تان هستید، بارها و بارها فرصت دارید كه با فرزندتان ارتباط برقرار كنید یا از آنها فاصله بگیرید و در اینجا شمایید كه انتخاب‌كننده هستید.
نقش پدران در گرایش‌های اخلاقی دختران
پدران باید نیازهای متنوع دختران را بشناسند، چون عدم توجه و تأمین آنها از جانب والدین به خصوص پدران می‌تواند به طور بالقوه احتمال گرایش دختران به ایجاد ارتباط با جنس مقابل را افزایش دهد.
با شناخت و تأمین نیازهای عاطفی دختران خود را به دنیای آنها نزدیك كنیم
نوجوانان و والدین متعلق به دو نسل جداگانه‌اند با الگوهای متفاوت كه این تفاوت الگوها باعث می‌شود گاهی فرزندان و والدین در مقابل هم قرار بگیرند. پدران باید نیازهای متنوع دختران را بشناسند، چون عدم توجه و تأمین آنها از جانب والدین به خصوص پدران می‌تواند به طور بالقوه احتمال گرایش دختران به ایجاد ارتباط با جنس مقابل را افزایش دهد.
این نیازها عبارتند از:
1-نیاز به معاشرت و رفاقت با پدری شاداب و آراسته از نظر ویژگی‌های ظاهری
2-نیاز به حمایت‌های بدون قید و شرط عاطفی، مالی و غیره در مواقع لزوم
3-نیاز به بیان آزادانه افكار و عقاید و احساسات و تجربیات در زمینه‌های مختلف برای اطمینان از صحت آنها
4-نیاز به خلوت صمیمانه با والدین برای اعتراف به خطاها
5-نیاز به عذرپذیری بزرگوارانه و رازداری والدین و همچنین نیاز به قاطعیت حساب شده آنها در مواقع مورد لزوم
6-نیاز به توجه در ایامی همچون روز تولد، روز نوجوان، دانش‌آموز و روز دختر و زن
7-نیاز به اعتماد و اطمینان والدین در همه زمینه‌ها
8-نیاز به كسب اطلاعات لازم در شناخت ترفندها و انگیزه‌های پسران مغرض و یادگیری واكنش‌های دفاعی اجتماعی در مواجهه ناخواسته با آنها در جریان رفت و آمدهای روزمره.
از جمله اقداماتی كه می‌توانند در رشد متعادل عقلانی – عاطفی دختران مؤثر باشند به طور خلاصه عبارتند از:
- تشویق دختران به عضویت در گروه‌های موجه و رسمی علمی، مذهبی، سیاسی، ورزشی، تحصیلی و ...
- ترغیب دختران به پذیرش مسؤولیت در خانواده و پیروی از اصول و روش‌های عقلانی در جریان زندگی و انجام این مسؤولیت‌ها
- شركت دادن آنها در تصمیم‌گیری‌های خانوادگی و مشورت با آنها
- ارائه استقلال و آزادی‌های مشروع در تصمیم‌گیری‌های مربوط به خود
- پرهیز از تحقیر و سرزنش و انتقادهای غیرسازنده
دختران خود را به شركت در گفت‌وگوهای عادی و روزمره تشویق كنیم
گاهی مشاهده می‌شود كه برخی از دختران و پسران در جریان گفت‌وگوهای معمولی و روزمره با جنس مخالف، دچار اضطراب شده، علایمی همچون تپش قلب، لرزش دست‌ها، خشكی لب‌ها و دهان و تغییر رنگ چهره از خود نشان می‌دهند. در این دوره والدین می‌بایست نوجوان خود را تشویق كنند كه در جریان زندگی روزمره با جنس مقابل خود مواجه شده برای انجام امور جاری خود با آنها گفت‌وگو كنند. به خصوص گفت‌وگوی دختران و پسران در جمع خانواده‌ها دربارة مسائلی چون مسائل خانوادگی، تحصیلی، شغلی و ... . نوجوانان اینگونه درمی‌یابند كه جنس مقابل آنها یك موجود عادی است.
نکته مهم
پدران باید زمان خاصی را به فرزند و همسر خود اختصاص دهند. مادران نیز باید به این موضوع توجه داشته باشند. متاسفانه بیشتر مادران از فرط علاقه ای که به کودک دارند و زمان بیشتری که می توانند صرف کودک کنند، این فرصت را به پدر نمی دهند یا به نوعی در رابطه او با فرزند دخالت می کنند. البته فاصله گرفتن پدر از مادر این خطر را ایجاد می کند که مادر باند عاطفی خود را از همسرش کم کرده و باند عاطفی خود را با فرزندش محکم تر کند . این جابجایی باند عاطفی چندین خطر برای خانواده ایجاد می کند . اول اینکه باعث شکاف بین رابطه زوجین می شود همچنین باعث می شود مادر و کودک به یکدیگر وابستگی بیمارگون پیدا کنند و به هم بچسبند . مادر مجبور است حمایت و کنترل بیشتری از کودک خود بکند که این خود باعث می شود استقلال کودک به درستی شکل نگیر . در خصوص فرزند پسر هم باعث می شود پسر با مادر خود همانند سازی کرده و روان مردانه در او شکل نگیرد .
زوجین باید این نکته را رعایت کنند که با همدیگر هماهنگ باشند ولی در صورتیکه ببینید روشی که همسرتان در رفتار و آموزش به کودک در پیش گرفته با روش و رفتارشما متفاوت باشد دخالت نکنید و انتقاد و ایراد نگیرد . انتظار نداشته باشید همسرتان دقیقا" الگوهای رفتاری شما را رعایت کند و اجازه دهید آنطور که خودشان هستند باشند . در صورت بروز اختلاف جدی به مشاور کودک و خانواده مراجعه کنید .
بیاد داشته باشید که هر زمان که مشکلی بین همسرشما و کودک پیش آمد جانبداری خاصی نکنید. اغلب مادران به طور معمول احساس گناه ناشی از بی کفایتی در امور مادری خود دارند و این وظیفه پدر خانواده است که این احساس را با همدلی در مادر کاهش دهد و خود هیچ گاه نسبت به مادری همسرش خورده نگیرد و انتقاد نکند .
فیروزه سخندانی
روانشناس شخصیت و مشاور ازدواج
پژوهشگر و درمانگر مسائل جنسی