وجود رابطه جنسی مطلوب به نحوی که بتواند موجب تامین رضایت طرفین شود، نقش بسیار مهمی در موفقیت و پایداری کانون خانواده دارد. با شناخت چگونگی عملکرد جنسی و مولفه های آن میتوان به رضایت جنسی و در نهایت به رضایت زناشویی که در سازگاری همسران تاثیر بسزایی دارد رسید.
ازدواج معمولا اصلی ترین و مهم ترین زمینه ای است که عملکرد و اثر صمیمیت و روابط اجتماعی رشد یافته در آن تجلی پیدا میکند. هدف از ازدواج، برطرف شدن نیازهای طرفین است و اگر نیازهای زوجین برطرف نشود و به راه حل مثبتی جهت دستیابی به نیازهایشان نرسند، استرس، ناکامی، سرخوردگی ، خشم و در نهایت دلزدگی بروز پیدا میکند.
برای اکثر بزرگسالان ، شادمانی در زندگی، بیشتر به ازدواجی موفق و روابط زناشویی توام با رضایت وابسته است تا سایر جنبه های زندگی. سازگاری زناشویی میتواند بطور کامل بر کیفیت زندگی تاثیر بگذارد و تحقیقات انجام شده، اهمیت تاثیر این موضوع را بر انواع نتایج بالینی مانند بهداشت روانی، بهداشت جسمانی و حتی طول عمر تایید نموده اند. همچنین رضایت زناشویی در زندگی، میتواند با رضایت کلی از زندگی رابطه داشته باشد. رضایت زناشویی در واقع نگرش مثبت و لذت بخشی است که زن و شوهر از جنبه های مختلف روابط زناشویی دارند. بنابراین سازگاری زناشویی را میتوان بعنوان منبع نظام خانواده یا حتی بخشی از نیروهای تامین حیات و احیا کننده خانواده دانست.
از جمله عوامل سازگاری چگونگی عملکرد جنسی در روابط زناشویی است. در یک ازدواج سالم، وجود رابطه جنسی مطلوب به نحوی که بتواند موجب تامین رضایت طرفین شود، نقش بسیار مهم و اساسی در موفقیت و پایداری کانون خانواده دارد. فروید، بعنوان بنیان گذار نظریه روان تحلیلگری، میل جنسی را امری طبیعی و فیزیولوژیک میدانست که اساس نیازهای انسانی است و بعقیده مازلو، نظریه پرداز انسان گرا، برآورده نشدن این نیاز، تعالی انسان را به شدت آسیب پذیر میکند.
از طرف دیگر، روابط جنسی شکل دهنده بخشی از ادراکات مهم زوجین از یکدیگر است که تداوم بخش ازدواج هستند. عملکرد جنسی مانند یک چرخه است و عوامل مختلف زیستی و روانی یا بعبارتی درونی و بیرونی بر روی آن اثر میگذارد. میل جنسی بطور طبیعی در همه افراد وجود دارد، اما باید با یک انگیزش مثبت همراه شود تا اشتیاق به پذیرش جنسی در زن و مرد پدیدار شود. دلایلی که میتوانند در زن باعث این انگیزش مثبت شود، میل به ابراز عشق، دریافت و شریک شدن در یک لذت جسمانی، احساس صمیمیت نزدیک تر، خواسته شریک جنسی هستند. بنابراین با همراهی میل و انگیزش در فرد، اشتیاقی برای پذیزش جنسی و سپس تحریک جنسی بوجود می آید .
آموزش رفتارهای جنسی در دانشگاه ها و حتی در دبیرستان ها میتواند باعث کاهش ناسازگاری زناشویی و آسیب های اجتماعی از قبیل فحشا، طلاق، فساد، اعتیاد و بیماریهای آمیزش جنسی از جمله ایدز شود. همچنین آموزش مهارتهای جنسی، میتواند باعث احساسات مثبت، نزدیکی و صمیمیت به همسر، افزایش ارتباط زناشویی و در نتیجه تداوم آن و افزایش توان حل تعارض زوجین و رضایت زناشویی شود.
فیروزه سخندانی
روانشاس شخصیت و مشاور ازدواج
پژوهشگر و درمانگر مسائل جنسی